Yediden yetmişe toplumun her kesimini ilgilendiren sosyal sigorta sisteminde devrim niteliğinde yenilikler geliyor. Gelire göre düşük prim ödemeyi öngören sosyal sigorta programları hayata geçirilirken, kolay sigortanın kapsamı da genişletiliyor. Kolay bossing uygulaması patronlara değerli avantajlar sağlar.
Her ay premium hizmet belgesi düzenleme ve bu belge için damga vergisi ödeme zorunluluğundan kurtuluyorlar. Hükümet, 5 Yıllık Kalkınma Planı kapsamında farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik sisteme girişi kolaylaştıracak yeni uygulamaları hayata geçirecek.
Ev hizmetleri ve apartman çalışanlarına yönelik kolay sigorta uygulaması binlerce işyerini kapsayacak şekilde düzenlenecek. Dar gelirli esnaf, sanatkar, çiftçi ve mevsimlik işçiler gibi kümelere yönelik özel sosyal sigorta programları hayata geçirilecek. Çalışanların özelliklerine uygun olarak düşük prim ödemeyi içeren sosyal sigorta programları uygulamaya konulacaktır. Prim ödeyemeyenlerin primlerini devlet karşılayacak. Aylık prim, hizmet belgesi gibi yükümlülükler azalacak.
Kolay sigorta ve prim ödemelerine ilişkin sık sorulan bazı soruların yanıtları şöyle:
1-İşveren olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuru nasıl kolay oluyor?
Ev işçilerinin işvereninin gerçek kişi olması zorunludur. Bu kişileri çalıştıranlar “kolay işveren” hükümlerinden yararlanmaktadır. Buna göre, ev hizmetlerinde işçi çalıştıracakların e-devlet üzerinden giriş yaparak kolay patronaj bölümünü seçmeleri ve “10 günden fazla ev hizmetlerinde çalıştırılacaklar için” form doldurmaları gerekiyor. İşçi ve işveren tarafından imzalanan form ilçeye en yakın sosyal güvenlik merkezine verilir. Formda çalışanın işe başlama tarihi, evinde hangi işi yapacağı, ayda kaç gün çalışacağı ve ücretinin ne olacağı gibi bilgiler yer alıyor.
2-Kolay sigorta kapsamındaki yatılı işlerde çalışanlara ne kadar prim ödenmesi gerekiyor?
Ev hizmetleri de kolaylıkla sigorta kapsamındadır. Ay içerisinde 10 günden az veya fazla yapılmasına göre işlem yapılır. Gündelikçi, temizlikçi ve bakıcı olarak çalışanların sigortalı olması, on günden az çalışanlara ise iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı günlük 8,94 lira ödeme yapılması gerekiyor. Ayda 30 günden az çalışanlar, eksik kalan günlerin primini kendileri ödeyebilirler. Konut hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalışanlar hakkında SSK çalışanlarının kararları uygulanıyor. Bu kapsamda çalışanlara günlük 145,32 lira ödenmesi gerekiyor.
3-Ayda 10 günden az çalışanlar her seferinde tekrar başvuru yapacak mı?
Sigortalıları ayda 10 günden az süreyle ev hizmetlerinde çalıştıranlar da “www.turkiye.gov.tr” uygulaması üzerinden başvuru yapabilecek. Çalışanların kolayca kayıt altına alınması ve tahsilatların daha kolay yapılabilmesi için işlem cep telefonu kısa mesaj servisi aracılığıyla da yapılabilmektedir.
Ayda 10 günden az çalışan çalışanlar için, her gün için ayrı bir SMS gönderilerek “5510” kısa bildirim servisine ayın farklı çalışma günlerinde ayın hangi gününde çalışacakları bildirilmelidir. Kullanılacak cep telefonu limitinin taşınabilir ödemeye açık olması gerekmektedir. On günden az çalışan çalışanların takip eden aylarda da devam etmesi durumunda formun “Çalışma sürekli mi?” bölümünü işaretlemeniz yeterli olacaktır. SMS ile başvuranların her çalışma (gün ve kişi) için ayrı bir süreç tamamlaması gerekmektedir.
4-Lojman hizmetinde kimler 10 günden az çalışabilir?
İsteğe bağlı sigortalılar, herhangi bir işi olmayanlar, SGK’dan aylık ve geliri olanlar bu kapsamda çalışabilir. Emekli maaşı alanların emekli maaşlarından kesinti yapılmıyor, kendilerinden uzun vadeli ve genel sağlık sigortası primleri tahsil edilmiyor.
5-Kalkınma Planı döneminde kolay patronaj uygulamasının yaygınlaştırılması kapsamında neler yapılacak?
Dar gelirli esnaf, sanatkâr, çiftçi ve mevsimlik işçiler gibi kümelere yönelik özel sosyal sigorta programları oluşturulacak. Sisteme girişi kolaylaştıracak farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik yeni uygulamalar geliştirilecek. Sosyal güvenlik kapsamı genişletilecek ve prim tabanı güçlendirilecektir. Sosyal güvenlik mevzuatı ve uygulamaları değişen işgücü piyasası koşullarına ve yeni nesil esnek çalışma modellerine uyumlaştırılacaktır. Kısmi süreli çalışma başta olmak üzere esnek çalışma modelleriyle sosyal güvenlik uygulamalarının uyumu artırılacak. Sosyal güvenlik primi ve hizmet belgelerinin sağlanması gibi yükümlülükler azalacak.
6-Çalışan kolay sigorta kapsamında eksik günlerin primini ödeyebilir mi?
Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı olan çalışanlar, eksik prim günlerini 30 güne kadar kendileri ödeyerek tamamlayabilirler. Farklı patronların yanında 10 günden az çalışanlar, 30 günlük sürenin tamamının primini kendileri ödeyebilecek. Ödenecek prim tutarı ise temmuz ayından itibaren günlük 145,32 lira, aylık ise 4 bin 360 lira olacak. Eksik primi kendisinin ödeyebilmesi için kolay patronaj kapsamında konut hizmetinde çalıştığını belirten formu SGK’ya ibraz etmesi gerekmektedir.
7-Ev işçilerine sigorta sağlamayan patrona yaptırım var mı?
Ev hizmetlerinde 10 günden az çalışanlara iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeniyor. Bu sayede olası bir iş kazası durumunda çalışanlar güvence altına alınmakta ve sigortasız işçi çalıştırma suçlamalarına karşı korunmaktadır. Sigortasız çalışmanın tespiti halinde 4 taban fiyat (53 bin 656 lira) idari para cezası uygulanıyor.
8-Ev kadınlarına emekliliği kolaylaştıracak prim desteği ne zaman başlayacak?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, ev hanımlarının emekliliğini kolaylaştıracak yasal düzenlemeler üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Bu yıl Meclis’e sunulması bekleniyor. Ev hanımlarının sigorta primlerinin üçte biri devlet tarafından karşılanacak.
Yeni taban fiyatla birlikte 4 bin 292 lira olan isteğe bağlı sigorta bedelinin üçte biri olan 1430 lirayı devlet karşılayacak. Emekli olmak isteyen konut sahibi kadınlar sigorta primi için 4 bin 292 lira yerine 2 bin 862 lira ödeyecek. Böylece verilecek yıllık destek 17 bin 160 lira olacak.
